Pracując ze sportowcami zawsze chce mieć pewność, że program, który stworzyłem poprawia ich wyniki sportowe, mało tego jeśli chce pomóc moim sportowcom wygrywać wierzę, że koncepcja treningowa, którą stworzyłem jest lepsza od innych.

Pytanie czy w rzeczywistości jesteś w stanie sprawdzić czy ten program treningowy który realizujemy jest lepszy od innego? Proces rozwoju motorycznego wymaga czasu i ulega ciągłym zmianom jest zatem praktycznie niemożliwe porównanie go z efektami innego. W jaki sposób mogę mieć pewność, że to co robie da mi przewagę nad innym planem i pozwoli osiągnąć zamierzone efekty? Najprostszy sposób to zadać sobie pytanie czy trening siłowy w rzeczywisty sposób przenosi się na sport? Czy wzrost siły w danym zadaniu ruchowym (przysiad) przeniesie się na produkcję siły w innym (sprint, skok etc.)

W jaki sposób określony wzrost siły przekłada się na inny ruch.

Wzrost siły jest specyficzny oznacza to tyle, że osiągnięty w jednym ćwiczeniu wykonanym na treningu siłowym będzie największy, lecz pomimo tego w innych ćwiczeniach lub zadaniach ruchowych również wystąpią przyrosty choć będą one zdecydowanie mniejsze. Stopień w jakim po danym okresie treningowym możemy zaobserwować wzrost siły w innym ćwiczeniu, zadaniu  nazywamy przeniesieniem / transferem. Wspomniany transfer będzie zależał od podobieństwa między ćwiczeniami, a zadaniami ruchowymi na wszelkiej możliwej płaszczyźnie niekoniecznie tylko od wzorca ruchowego, o którym mówi się najczęściej ze względu na łatwość zaobserwowania go.

Koncepcja treningu funkcjonalnego i wzorców ruchowych zabiła ciekawość i chęć dowiedzenia się które ćwiczenia przenoszą się na ruchy w sporcie ponieważ koncepcja ta przyjęła, że wzór ruchu to jedyna rzecz która ma znaczenie.

W praktyce oczywiście wzór ruchu jest istotny lecz istnieją również inne czynniki, które robią większą różnice.

1. Fazy ekscentryczne i koncentryczne
2. Prędkość
3. Kąt w stawie podczas szczytowego skurczu
4. Punkt na kontinuum siła-wytrzymałość
5. Stopień stabilności
6. Rodzaj obciążenia zewnętrznego
7. Wektor działania siły
8. Zaangażowana grupa mięśniowa

Używając powyższych parametrów jesteśmy w stanie określić ile "transferu" dane ćwiczenie jest wstanie przenieść na ruch sportowy, który chce poprawić.

Przykład: zmiana kierunku poruszania się

Biorąc pod lupę zdolność do zmiany kierunku, można łatwo zauważyć, że zależy ona w największym stopniu od umiejętności szybkiego hamowania zależnej od mięśnia czworogłowego (prostowniki stawu kolanowego) w stosunku do mięśni  kulszowo goleniowych, gdzie generowane są duże siły przy jednoczesnym wydłużaniu się mięśni, przy umiarkowanych długościach mięśni a siła skierowana jest poziomo. Dodatkowym czynnikiem wtórnym jest następująca później zdolność tych grup mięśniowych do szybkiego wytworzenia siły skurczu w fazie przyspieszenie w kierunku poziomym lub bocznym.

Przykład ciężkiego półprzysiadu (przysiad do kąta 90') w ćwiczeniu największy nacisk idzie na prostowniki kolana większy niż na prostowniki bioder i tak jak we wspomnianym wcześniej przykładzie mięśnie te pracują przy umiarkowanych długościach. Oczywiście ćwiczenie nie zawiera wszystkiego co jest nam potrzebne, brakujące elementy to:

1. Zwolnienie /zmniejszenie prędkości wspomniany ciężki półprzysiad nie będzie skupiał się na fazie ekscentrycznej( jesteśmy w niej silniejsi o jakieś 125-150 %), która jest kluczowa w  aspekcie zwalniania czyli nie wytworzymy adaptacji specyficznej dla ekscentryki)
2. Szybkość - w fazie koncentrycznej ze względu na duże obciążenie może nam być ciężko wygenerować duża prędkość , która będzie cechę kluczową  podczas zmiany kierunku
3. Kierunek ruchu - przysiad wykorzystuje pionowy kierunek z kolei podczas zmiany kierunku  potrzebujemy produkcji siły w projekcji bocznej i poziomej.

Co zatem zrobić by wziąć pod uwagę te parametry i usprawnić ten proces?

Możemy zmienić obciążenie / tempo ruchu i skupić się na czasie trwania fazy ekscentrycznej  lub zastosować trening na kole zamachowym. Możemy dodać kolejne ćwiczenie w innej formie p. przysiad z wyskokiem może zasymulować wytworzenie dużej prędkości w fazie przyspieszenia, hip thrusty mogą stymulować poziomą produkcje siły  zwłaszcza ukierunkowane na fazę ekscentryczną np. unoszę ciężar obunóż opuszczam jednonóż, wykroki do boku mogą zwiększyć zdolność do produkcji siły w innych kierunkach.

Wnioski:

Stwierdzenie, które ćwiczenia w najlepszy sposób przełożą się na poprawę ruchów niezbędnych w danej dyscyplinie sportowej  jest zagadką lecz nie taką nie do rozwiązania.Znając ramy specyficzności siły jesteśmy w stanie określić które ćwiczenia i wykonane w jakiej konfiguracji poprawią wynik sportowy i dadzą przewagę nad konkurencją.